ÜÇÜNCÜ KATRE

   Tekrarat-ı Kur’aniyedeki i’cazın bir lem’asını beyan zımnında Altı Nokta’dan ibarettir.

   Birinci Nokta: Kur’an bir zikir kitabı, bir dua kitabı, bir davet kitabı olduğuna nazaran, surelerinde vukua gelen tekrar, belâgatca ayn-ı isabet ve ayn-ı hikmettir. Çünkü, zikir ve duadan maksat sevaptır ve merhamet-i ilahiyeyi celbetmektir. Malumdur ki, bu gibi hususlarda fazlasıyla tekrar lâzımdır ki o nisbette sevap kazanılsın ve merhamet celbedilsin. Hem de zikrin tekrarı kalbi tenvir eder. Duanın tekrarı bir takrirdir. Davet dahi, tekrarı nisbetinde tesiri, tekidi vardır.

   İkinci Nokta: Kur’an bütün beşerin tabakatına hitap ve deva olduğu için, zeki-gabî, takî- şakî, zahid- gayr-i zahid, bütün insan tabakaları şu hitab-ı ilahiyeye mazhar ve bu eczahane-i rahmaniyeden ilaç almaya hakları vardır. Halbuki, Kur’an’ı tamamen ve daima okumak herkese müyesser değildir. Bunun için, lüzumlu olan maksatlar, hüccetler bilhassa uzun surelerde tekrar edilmiştir ki, her bir sure hemen hemen bir küçük Kur’an hükmünde olsun ki herkes suhuletle istediği vakit istediği sureyi okumakla tam Kur’an’ın sevabını kazanabilsin. Evet  وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْاٰنَ لِلذِّكْرِ  olan ayet-i kerime bu hakikati ispat ediyor.

   Üçüncü Nokta: Cismani ihtiyaçlar vakitlerin ihtilaflarıyla tebeddül eder, noksan ve fazlalaşır. Mesela: Havaya olan ihtiyaç her anda var. Suya olan ihtiyaç, midenin harareti zamanlarında olur. Gıdaya olan ihtiyaç, her günde olur. Ziyaya olan ihtiyaç, alelekser haftada bir defa lâzımdır. Ve hakeza...

   Kezalik manevi ihtiyaçlar da vakitleri muhtelif ve mütefavittir. Her anda Allah kelimesine ihtiyaç vardır. Her vakit Besmele’ye, her saatte Lâ ilâhe illallah kelimesine ihtiyaç vardır. Ve hakeza...

   Binaenaleyh, ayetlerin, kelimelerin tekrarı, ihtiyaçların tekrarından ileri geliyor. Ve keza, o gibi hükümlere olan ihtiyacın şiddetine işarettir.