medeniyet hima nêbiyo pêroyî û xusûsî mendo û seba ke teressûdatê semawiye gelek tayn biyo, helbet lazim niyo ke her hetê alemî de bêro diyiş û bikewo heme tarîxan. Zaf nuqteyan ra ke do nê hewrê wehman, ser riyê şeqqa qemere ra biraşono, nika panc nuqtayan goşdarî bike.
NUQTAYA YEWİNE: O wext, o zemîn de, hetê tarîx ra, malûm û meşhûr o ke rika kafiranê ser riyê erdî, dereceyêko xayet şedîd de biyo zî, ke Quranê Hekîmî vatişê 1‡Û¿à˜bÛ~ˆ Û ¿Ç˜}ÛÜÛ\Ù
reyde, heme alem bi no hedîse hayîdar kerdiş reyde zî, tu kesêk ê kafirî ke Quran înkar kerdêne, fekê xo tekzîbê na ayete ser o nêakerdo û nêeşkayo no hedîse înkar bikero. Eke o wext, o hedîse, kafiran rê hedêseyêko qet’î û waqî nêameyêne, înan do na kelîme bikerdêne serevde û do bi tekzîbêko xayet dehşetin, êrîş bikerdêne ke dewaya pêxemberî betal bikerî. Hal no yo ke, siyer û tarîxo ke nê hedîseyê ser o yo, tu çiyêk kafiran ke nêqewîmiyayîşê o hedîseyî ser o bo, neqil nêkerdo. Tena, senî ke ayeta 2 ‡ÛïÛ}èÙÇèÙ¿ ^ıU˜\ Ò ÖÙ_˜LÛÜı\ˆ Ò
beyan kena, hetê tarîxî ra na ameya neqilkerdiş: Ê kafirê ke no hedîse diyo, înan vato “Sêhr o” û “Ey sêhr nawna ma. Eke karwan û qafîleyê hetanê bînan no dîbo, heqîqet o. Nêkela ey ma rê sêhr kerd.” Dima qafîleyê ke hetê Yemenî ra û heto bîn ra ameyê, xebere daye ke : “Ma hedîseyêko wina diy.” Dima kafiran derheqê Fexrê Alemî (‘e.s.w.) de (haşa) va: “Sêhrê sêkurê Ebû Talibî, tesîrê asmênî zî kerd.”3