Kitaplar
İşarat'ül-İ'caz

   Cevap: Onları, şüphelerinin menşei ile ilzam ve boğmaktır. Şöyle ki:

   Onları şüpheye düşürten, güya Kur’an’ın def’aten nazil olmamasıdır. Demek Kur’an def’aten nazil olmuş olsaydı, Allah’ın kelâmı olduğundan şüpheleri olmazdı. Lâkin parça parça nazil olduğundan, şüphelerine bais olmuştur ki, “Bu, beşerin kelâmıdır, parça parça yapılışı kolaydır, biz de yapabiliriz” diye şüpheye düştüler. Kur’an-ı Kerim de, onlara kolay zannettikleri yolu,   بِسُورَةٍ   tabiriyle ihtar ve “Haydi mislini getiriniz de, sizin kolay zannettiğiniz parça parça şeklinde olsun” diye, onları kolay addettikleri yolda boğmuştur.

   Ve keza, Zemahşerî’nin beyanı vechiyle, Kur’an-ı Kerim’in surelere taksim edilmiş bir şekilde nazil olmasında çok faideler vardır. Evet, çok garip letaifi havi olduğu için, şu üslub-u garip ihtiyar edilmiştir.

    مِنْ مِثْلِهِ  ’deki zamir; ya Kur’an’a racidir, yani “Kur’an’ın mislini getiriniz”; veya Hazret-i Muhammed’e (a.s.m.) aittir, yani “Bir sureyi o Zatın (a.s.m.) misli olan ümmî bir şahıstan getiriniz.” Lâkin birinci ihtimale göre ibarenin hakkı   مِثْلِ سُورَةٍ مِنْهُ   iken, iktizanın hilâfına   بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ   denilmiştir. Bunun esbabı: Çünkü, birinci ihtimalde, ikinci ihtimalin de mülâhazası ve riayeti lâzımdır. Zira, yalnız Kur’an’ın mislini getirmekle mesele bitmiş olmuyor. Ancak ümmî bir şahıstan getirilmesi lâzımdır ve muarazanın tamamiyetine şarttır. İşte bunun için, hem   مِنْ مِثْلِهِ   ’deki zamirin Kur’an’a raci olması lâzımdır, hem ibarenin tebdili lâzımdır ki, her iki ihtimal mer’i olsun. Ve keza, muarazanın tamamiyeti, yalnız bir surenin mislini getirmekle olmuyor. Ancak Kur’an’ın tamamına misil olacak bir mecmu’dan, bir kitabdan alınan bir surenin mislini getirmek şart olduğuna işarettir. Ve keza, nüzulde Kur’an’ın emsali olan kütüb-ü semaviyeye zihinleri çevirir ki, aralarında yapılacak muvazene ile Kur’an’ın ulviyeti anlaşılsın.

Hata Bildirim Formu
Sayfalar
123456789101112131415161718192021222324252627282930313233343536373839404142434445464748495051525354555657585960616263646566676869707172737475767778798081828384858687888990919293949596979899100101102103104105106107108109110111112113114115116117118119120121122123124125126127128129130131132133134135136137138139140141142143144145146147148149150151152153154155156157158159160161162163164165166167168169170171172173174175176177178179180181182183184185186187188189190191192193194195196197198199200201202203204205206207208209210211212213214215216217218219220221222223224225226227228229230231232233234235236237238239240241242243244245246247248249250251252253254255256257258259260261262263264265266267268269270271272273274275276277278279280281282283284285286287288289290291292293294295296297298299300301302303304305306307308309310
Fihrist
Lügat