لاَ مَوْجُودَ اِلاَّ هُوَ

 û çûye hetanî ku heyîna gerdûnê înkar dike. Û yên din jî dîsa ji bo ku huzûreke daîmî bidest bixin

لاَ مَشْهُودَ اِلاَّ هُوَ

 dibêjin û dikevin terzeke welê sosret ku herwekî gerdûnê bixin di bin jibîrkirineke mutleq (nîsyana mutleq) de. Lebelê heçîke marîfeta ku ji Qur’ana Hekîm tê standine ye, hem huzûreke daîmî dide, digel wê çendê ne bêgav dimîne ku gerdûnê tune bihesibîne (mehkûmî edem) ne jî di jibîrkirina mutleq de hepis dike. Bêguman wê (ango gerdûnê) ji bêseroberiyê derdixe, li ser navê cenabê Heq dide bikaranîn. Her tişt dibe neynika marîfetê. Mîna Se’dê Şîrazî gotiye:

دَرْ نَظَرِ هُوشِيَارْ هَرْ وَرَقِى دَفْتَرِيسْت أَزْ مَعْرِفَتِ گِرْدِگَارْ

   Di her tiştî de bo marîfeta Cenabê Heq pencereyekê vedike.

   Di hin Peyvan de me di der heqê cihêtiya di navbera mesleka alimên ilmê kelamê û ya rêya heqîqî ya ji Qur’anê tê wergirtin de nimaneke holê gotibû ku; wek mînak: Ji bo anîna avê.. hinek bi boriya avê ya ku jê re kûngan (bûz, kezîn) dibêjin ji dereke dûr, di bin çiyayan de dikolin û avê tînin. Beşeke din jî li her derê bîrekê dikolin û avê derdixin. Beşa pêşî (karê wan) gelek zehmet e, dixitime, qut dibe. Bes ew kesên ku ehlê wê çendê ku li her derê bîran bikolin û avê derêxin, ew dikarin li her derê û bêyî zehmetî avê bibînin.. eynen welê jî: Alimên ilmê kelamê sebeban di dawiya alemê de û bi negengaziya teselsul û dewrê qut dikin paşê heyîna Wacib-ul Wicûdî bi wê îsbat dikin. Di rêyeke dirêj/dûr de dimeşin. Bes heçîke rêya heqîqî ya Qur’ana hekîm e, li her derê avê dibîne,  derdixe. Her ayeteka wê mîna Esayeke Mûsayî li ku derê bixe ava heyatê derdixîne. Di her tiştî de distûra dide

وَفِى كُلِّ شَىْءٍ لَهُ اٰيَةٌ تَدُلُّ عَلٰى اَنَّهُ وَاحِدٌ

  xwendin.