Hem periyên gewdeyên ronak, ji textê bala da bal zemînê va û ji zemînê da bal textê bala va di demekî kurt da çûyîn û hatina wan heye, hem merivên bihiştê ji komgahê da bal baxên bihiştê va di demekî kurt da hildikişin.

   Her hemin ev çend nimûne rava didin ku, Balayê Ehmedane yê padîşahê rewşendilan û pêşwarê hemî bawerkiran û serwerê hemî merfên bihiştan û xweşmendê hemî periyan, hebûna hilkişanekî wî yê bingera gerran û çûyîna wî û di awakî hêjayê wargê wî da bûyîna wî, wekî huwîdeyî ye û pirr hoşane ye û bêguman bûyîk e.

HÎMÊ SISEYA

   Pirs: Huwîde ya hilkişanê çi ye?

   Bersiv: Huwîdeya hilkişanê were bala ye ku, hoşîka merva, narasiyê û were kûr e ku, balê va nagihêje û wisan zirav û nazik e ku, hiş bi serê xwe va nabîne. Lê bi hinekê awiran va bingehêd wan neyên zanînê jî, hebûna wan tê zanandinê. Wuha ku:

   Afirîdê vê cîhanê, ji bo ku di cêrgên pirraniyê da roniya yektiya xwe û vexuyana tektiya xwe rava bide, ji dawiya cêrgên pirraniyê da bal destpêka yektiyê va di rewşa bendekî girêdanê da bi hilkişanekî va mervekî yekta yê hêja, bi navê hemî afirîkan va ji xwe ra axiftber digire. Bi navê hemî bihîkdaran va daxwazên xwe yê xwedayînî ji wî ra dibêje û pê va dizanîne û bi nêrîna wî va di ayîna afirîkên xwe da zîbatiya pîşeyê xwe û balatiya xwedatiya xwe dibîne û dide dîtinê.

   Hem Pîşekarê cîhanê, bi guwahiya hunerên wî va zîbatî û balatiya wî ya bêdawî heye. Zîbatî, hem balatî her du jî, bi xwe bi xwe va evînber in. Dibê, bi xwe bi xwe va tên evînandinê. Wekê wisa ye, xwedanê wê zîbatî û balatiyê ji zîbatî û balatiya wî ra evînekî wî yê bêdawî heye. Ew evîna wî ya bêdawî jî, di çêkberên wî da di pirr cûreyan da xuya dike û ji çêkberên xwe hez dike. Lewra di nava çêkberên xwe da zîbatî û balatiya xwe dibîne. Di nav çêkberan da yê dilbertir û balatir, yê jiyandar e. Di nav jiyandaran da yê dilber û balatir, yê bihîkdar e û di nav bihîkdaran da bi gorê firehtiyê va yê dilbertir, di nav merva da heye û di nava mervan da tekê ku hilîka wî, bi giştanê va bişkiviye û nimûneyên balatiyên di nav hemî çêkberan da belavbûyî û vexuyaniyê rava dide yê, yê dilbertir e.