Nukteya Çaran: Bûyerên ku ji ber sebeban çêdibin, ne malê xwerû yên wan in. Xwediya wê bûyerê ya rastî qeder e. Qeder jî bi hikmeta îlahî hukim dike. Naxwe emê li vê mesela Wehhabiyan tenê mîna hednenesanîke mufritane ya li hember Ehlê Sunnetê nenêrin. Belkî bi xirabiyeke Ehlê Sunnetê qederê fetwa dabe, loma jî Wehhabî li ser wan musellet kirine. Wehhabî zilmê dikin, lewra ji ber ku hem mufritane, hem întiqamkarane û hem jî li ser navê Xaricîtiyê tevdigerin, zilmê dikin. Lê qedera îlahî ji ber sê sebeban edaletê dike:

   Ya Pêşîn: Ziyaretkirina goristanê ¹  û qedirgirtina wê, bi hedîsa sehîh sabit in, lê ev herdu jî hatin sûîîstimalkirin, bûyerên ne meşrû çêbûn. Bi taybetî jî hurmeta qebra weliyan bi maneya herfî nema, çû dereceya maneya ismî. Yanî ew hurmeta meşrû ku sirf ji bo Xwedê ye û ji bo ku xwediyê qebrê evdekî salih e bi niyeta şefaet û duayên wî yên manewî dihate kirin; êdî bi awayekî amiyane û cahilane hate pîrozkirin, yê di qebrê de mîna xwediyê teserrufê û yekî ku xwe bi xwe hêza wî heye hate dîtin. Hetta hatibû dereceyeke wisa ku tarikselatan jî ji wan tirbên meşhûr re qurban sêr jê dikirin û ji wan lava dikirin. Ha vê rewşa mufritane fetwa da ku ew xirabker muselletî ser wan bibin. Lê wan xirabkeran jî, di şûna ku wê îfrata wan bişikînin û wan rast bikin de, rabûn wan jî tefrît kirin û ji kokê ve birîn. Helbet yê ew jî bibin mezherê qaîdeya

اَلظَّالِمُ سَيْفُ اللَّهِ يَنْتَقِمُ بِهِ ثُمَّ يَنْتَقِمُ مِنْهُ

     Paşî ew jî yê cezayê xwe bibînin.

   Ya Duduyan: Di vê sedsalê de fikra maddî bi ser ketiye. Sebebên zahirî mîna ku heqîqet bin têne fêhmkirin. Însan jî xwe bi sebeban ve girêdidin. Eger sebebên zahirî mîna ku di neynikekê de xweya bikin eşkere bibin û bala xelkê bikişînin, ev li dijî tewhîda heqîqî ye.